De nieuwe staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Halbe
Zijlstra heeft geen
achtergrond op gebied van kunst en cultuur. Hij is grotendeels blanco, een
onbeschreven blad om zo te zeggen. Hij leest als hobby zoals vermeld staat op
zijn
persoonlijke website: "Lezen? Ik lees graag maar houd niet van al te zware
boeken, dat soort leeswerk heb ik al genoeg binnen mijn politieke dossiers. Mijn
favoriete schrijvers zijn Robert Ludlum, Tom Clancy, Geert Mak, Tolkien, Dan
Brown en James Clavell." Politieke dossiers schijnen dus onder zware (dus
moeilijke) literatuur te vallen, een opvatting die niet veel positiefs voorspelt.
Daarnaast heeft hij ook moderne kunst in zijn huis. In een
artikel in NRC is te lezen dat de staatsecretaris dol is op moderne kunst: „Ik
houd van hele moderne schilderijen, daar hangt mijn huis redelijk vol mee” en
ook waar zijn voorkeur naar uitgaat: „Ik heb bijvoorbeeld werk van de
Amerikaanse kunstenaar Michael Wayne, die maakt hele expressionistische
schilderijen. En van Eline de Jonge, een opkomende kunstenares, die schilderijen
maakt van silhouetten in beweging.” Net als de lectuur waar deze staatsecretaris
de voorkeur aan geeft, is ook de beeldende kunst makkelijk te verteren. Dat is
gelukkig een privé-opvatting en hoeft een professionele kennis op het gebied
van kunst en cultuur niet in de weg te staan, alhoewel deze tekenen niet hoopvol
stemmen en inmiddels gebleken is dat de staatssecretaris zich verre houdt van
enige betrokkenheid en ontwikkeling op dit gebied.
Het is prettig idee als er een staatssecretaris op OC&W zit die in ieder geval
weet wat een schilderij is en hoe een boek eruit ziet, hij zal ook weleens een
CD opzetten. Het is niet duidelijk of deze staatssecretaris weleens een museum,
galerie of theater bezoekt, of een concert bijwoont. Dat stemt wederom niet
hoopvol voor de betrokkenheid van deze bewindsman met de uitvoerende en
producerende kunsten. Hij is namelijk bang dat dit zijn onafhankelijkheid zal
beperken. Zielig hoor, als je betrokkenheid verwart met vriendjespolitiek, en
zegt veel over het denk- en belevingskader van deze 'bewinds'man.
Vanuit het regerende kabinet gezien is het misschien ook maar beter om een
bewindsman op deze plek te hebben die weinig betrokken is, deze voert eenvoudig
en met grote voortvarendheid het voorgenomen bezuinigingsbeleid op het gebied
cultuur en kunst uit. Daar is hij al snel mee begonnen:
1. 200 000 000 € bezuinigen op de begroting voor kunst en cultuur (totale
begroting 900 000 000€) een percentage van ruim 20% (het gemiddelde is 8%)
2. verhoging van het BTW tarief op kunst, theatervoorstellingen en concerten van
6 naar 19%
Dit is bedoeld om kunstenaars en kunstorganisaties te stimuleren meer
ondernemend te zijn en minder afhankelijk van overheidssteun.
Naast deze bezuinigingen en lastenverzwaring komt ook nog de korting die
gemeente en provincie krijgen opgelegd en die leidt tot bezuinigingingen op het
gemeentelijke en provinciale kunst en cultuur beleid. Er wordt door deze
bestuurslagen 173 000 000 € bezuinigd.
Niet alleen zullen de gevolgen nu merkbaar zijn, maar toekomstige generaties
zullen opgroeien zonder de vanzelfsprekendheid van kunst, theater, muziek etc,
hierdoor zal het draagvlak in de toekomst beperkter en wankeler zijn. En dat
alles omdat het waandenkbeeld van een "omslag in de cultuursector", en het
ondernemerschap in deze sector. Er staat een duidelijk filmpje op YouTube.
Inmiddels wordt er wel 1.5 miljard uitgetrokken om het bedrijfsleven te laten
excelleren.
NRC zaterdag 22 januari 2011 door Marc Chavannes
Hoger onderwijs is geen luxe en mag best kwieker, deze column is helaas niet
meer beschikbaar.
"Commissie-voorzitter Veerman riep tijdens het hooglerarenprotest vrijdagmiddag
de staatssecretaris van onderwijs op uit te groeien tot staatsman. ,,Wetenschapsbeoefening
gaat verder dan berekenbaar economisch rendement. Wetenschapsbeoefening is een
beschavingskenmerk.” Als dat voor Halbe Zijlstra een maatje te groot is kan
premier Rutte bewijzen dat zijn grondige studie van de geschiedenis niet voor
niets is geweest."
Staatssecretaris Halbe Zijlstra
openbaart zijn opzienbarende inzichten op het gebied van kunst en cultuur in een interview in Vrij Nederland.
"Niet Raad voor Cultuur maar publiek moet bepalen wat goede kunst is." Ter
verdediging van de geplande bezuinigingen: "je weet nooit of nieuwe kunst
eigenlijk heel goed is, of gewoon bagger."
Deze uitspraken zijn van een aandoenlijkheid die ontroerend is. Het toont ook
aan dat deze persoon het kind is van het neo-liberalisme, alleen als het nut
heeft en geld opbrengt (en wel onmiddelijk) heeft het waarde, want dat kan je
meten. Het onmeetbare is waardeloos.
Een uitgebreid commentaar op de gedachtengang van deze staatssecretaris en het
beleid dat wordt uitgedragen door deze regering is te lezen op de volgende
pagina.
Piet Hagenaars directeur van Cultuurnetwerk Nederland schrijft in een discussie
op LinkedIn:
"staatssecretaris Halbe Zijlstra heeft recent drie keer verklaard dat hij het
belangrijk vindt om alle kinderen actief in aanraking te brengen met cultuur. De
staatssecretaris maakt duidelijk dat de cultuurvakken voor hem een vast
onderdeel vormen van het schoolcurriculum. Cultuur is volgens hem stevig in het
onderwijs verankerd, en hij wil daar blijkbaar geen verandering in brengen. Goed
nieuws!"
De daarbij behorende teksten van de hand van staatssecretaris Halbe Zijlstra
geven geen enkele reden voor optimisme, eerder het tegendeel. Zijlstra beleidt
met de mond een ander verhaal dan wat hij in het werlkelijke beleid voorstaat.
De staatssecretaris, op zijn zachtst en vriendelijkst gezegd, een huichelaar.
Het wordt meer en meer duidelijk dat deze staatssecretaris zich verbergt achter
schijnargumentatie en de drogreden dat het stelsel (welk stelsel?) op de schop
MOET. Het doet het allemaal goed bij het volk gezien de reacties die aansluiten
bij deze propaganda.
Voor kunstenaars en mensen die in de kunst en cultuursector werken moet het
beangstigend zijn om te voelen wat het is om de gebeten hond te zijn. Hoe lang (niet
die Chinees) zal het duren voor voor er massaal aanvallen worden georganiseerd op
alles wat maar met kunst en culttur te maken heeft. Het klinkt kort door de
bocht, maar de hetze is al heel ver en als de aanval op de Islam niet het
gewenste resultaat heeft is dit het volgende 'speerpunt' waar de massa warm voor
wordt gemaakt.
Het zal duidelijk zijn dat de uitlatingen van Halbe Zijlstra uitgeproken dom
zijn en deze dan ook
onder de noemer 'onbenul en leeghoofd' moeten worden weggezet tot het tegendeel bewezen is.
| marja de jong | atelier (at) marjadejong (dot) com | +358 (0)50 4625 675 |
